INFORMACJE OGÓLNE

Krótka historia miasta Strykowa

S tryków, według historyków, otrzymał prawa miejskie od króla Władysława Jagiełły w 1394r., na prośbę Dersława – podskarbiego łęczyckiego ze Strykowa. Z czasem, jego potomkowie przybrali nazwisko Stryjkowskich. Ze Strykowem, który początkowo nazywał się Stryjków i został założony obok wsi o tej samej nazwie, związani są Piotrowie Stryjkowscy (ojciec i syn), z których pierwszy był w delegacji podpisującej w Brześciu w 1437 r. traktat pokojowy z Krzyżakami, a drugi był w 1457 r. kasztelanem inowrocławskim, służąc długi czas królowi na jego dworze.

Pod koniec XV. wieku, rodzina Stryjkowskich podupadła pod względem materialnym i rozproszyła się po świecie, a nowym właścicielem Strykowa został Mikołaj z Kurozwęk. Klęski z okresu najazdu szwedzkiego spowodowały znaczny upadek miasta, który dodatkowo pogłębił pożar w 1726 r. Za czasów księstwa warszawskiego Stryków został miastem powiatowym liczącym 3 tys. mieszkańców i należącym do kasztelana Czarneckiego, a po powstaniu styczniowym w 1866 r. stał się osadą, wcieloną do gminy Dobra. W 1923 r. przywrócono mu prawa miejskie. Przed najazdem hitlerowskim w roku 1939 Stryków liczył 5123 mieszkańców. Według wyznań rzecz przedstawiała się następująco: Katolików 1956, Żydów 2672, mariawitów 421, i 73 ewangelików. Po wojnie w roku 1945 Stryków liczył 3260 ludności, a parafian 2800 osób.

Dzieje parafii św. Marcina i św. Anny w Strykowie

Pierwszy kościół parafialny św. Michała – drewniany, został zbudowany ok. 1350 r. we wsi Stryków, a ufundowany przez rodzinę Stryjkowskich. Po utworzeniu miasta, na początku XV wieku wzniesiono w nim kościół filialny Bożego Ciała i św. Marcina. Gdy potrzeby duszpasterskie w ludnym mieście okazały się pilniejsze niż na wsi, proboszcz wraz z dwoma wikariuszami przeniósł się do miejskiego kościoła filialnego, do którego też przeniesiona została chrzcielnica, naczynia liturgiczne oraz inne przedmioty związane z duszpasterstwem. W starym kościele do końca XVI w. nabożeństwa odprawiano tylko w dni świąteczne. Po rozebraniu tej świątyni, parafia kanonicznie została przeniesiona do miejskiego, dotychczasowego filialnego kościoła Bożego Ciała i św. Marcina, który przetrwał do roku 1762. Staraniem dziedzica Feliksa Czarneckiego, w latach 1760-62 wybudowano nowy, drewniany kościół św. Marcina i św. Anny – rozebrany w 1912 r.

Obecny kościół parafialny św. Marcina, został wybudowany w latach 1907-14, dzięki staraniom proboszcza Bolesława Karwowskiego, który ofiary na ten cel zbierał na terenie guberni piotrkowskiej, kaliskiej i warszawskiej. Kamień węgielny pod jego budowę poświęcił 27 października 1912 r. bp Kazimierz Ruszkiewicz. W 1914 r. świątynia ta doznała ciężkich uszkodzeń od pocisków artyleryjskich, podczas toczącej się w Strykowie bitwy Niemców z Rosjanami i w 1925 r. została odbudowana. Konsekracji świątyni dokonał pierwszy biskup łódzki – bp Wincenty Tymieniecki 25 lipca 1926r., o czym świadczy pamiątkowy kamień pod mensą ołtarza głównego. W trakcie II wojny światowej, została przez okupanta zamieniona na skład papieru, natomiast w domu parafialnym przebywali jeńcy wojenni. Po wojnie, ówczesny proboszcz ks. Zygmunt Hołdrowicz dokonał remontu świątyni zdewastowanej przez okupanta.

Kościół św. Marcina i św. Anny wybudowano według projektu architektów Józefa Dziekońskiego i Zdzisława Mączyńskiego. Nosi on cechy stylu neoromańskiego, z wyjątkiem portalu (styl wirtemberski) i wieży (styl barokowy). Posiada trzy nawy i z obu stron znajdują się pomieszczenia na zakrystię. Nad chórem eksponowana jest wieża z dwoma dzwonami. Główny ołtarz wykonany jest w stylu renesansowym, sprowadzony w 1925 r. przez ks. Leona Stypułkowskiego. Znajduje się w nim obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, który jest zasuwany malowidłem z wizerunkiem św. Marcina pędzla Buchbündera. W szczycie umieszczono obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa. Ambona, mająca kształt łodzi Piotrowej, wykonana została w roku 1926. Ołtarze boczne wykonane w stylu barokowym zawierają obrazy: Wniebowzięcia NMP (prawy) i św. Anny (lewy). Do wyposażenia świątyni należą także organy o 12 głosach.

Do zabytków stanowiących własność parafii należą m.in.: chrzcielnica z czaszą barokową i miedzianą nakrywą z XVII w., dwa zabytkowe krucyfiksy, feretron z kopiami Matki Bożej Trybunalskiej i św. Stanisława Kostki (z poł. XIX w.) oraz rzeźby w bocznych ołtarzach z XVII w.

Na terenie parafii aktywnie działają Siostry Służebniczki, sprowadzone w 1925 r. przez ówczesnego proboszcza ks. Leona Stypułkowskiego. Ks. Henryk Tomaszewski, który wyremontował wieżę kościoła oraz zainicjował wybudowanie na cmentarzu kaplicy Jezusa Konającego oraz przeniósł odpust na dzień 11 listopada. Trzeba także wspomnieć, że od roku 1893 miasto było terenem aktywnej działalności mariawitów, którzy w 1906 r. po uznaniu przez władze rosyjskie za legalny założyli własny kościół.

W skład Parafii św. Marcina wchodzą: miasto Stryków i wioski: Krucice (odległe 3km); Lipa, Tymianka (3km); Cesarka (1km); Rokietnica (2km); Brzydza (1km); Sosnowiec Górny, Dolny i Pieńki (2km) oraz Swędów (2.5 km).

Kolejni proboszczowie parafii Stryków:

Ks. Bolesław Karwowski                 (1906-1921)

Ks. Gustaw Witkowski                    (1921)

Ks. Roman Rajchert                        (1921-1924)

Ks. Leon Stypułkowski                    (1924-1930)

Ks. Mikołaj Bondarenko                 (1930-1931)

Ks. Józef Zalewski                             (1931-1932)

Ks. Józef Bińkowski                          (1932-1936)

Ks. Zygmunt Hołdrowicz               (1936-1940)

Ks. Józef Zawiejski                            (1940)

Ks. Kazimierz Skoczylas                 (1940)

Ks. Jan Ostrowski                             (1942-1944)

Ks. Władysław Walczak                 (1945)

Ks. Zygmunt Hołdrowicz               (1945-1948)

Ks. Czesław Rączaszek                    (1948-1955)

Ks. Franciszek Szarek                     (1955-1961)

Ks. Jan Frankowski                          (1961-1966)

Ks. Mieczysław Olszyński              (1966-1989)

Ks. Henryk Tomaszewski               (1989-2004)

Ks. Karol Andrzejczak                    (2004-2019)

Ks. Wojciech Jędrzejczyk                (2019-2020)

Ks. Piotr Braczkowski                     (2020-  

Opracował: ks. Tomasz Szurek